Po 90 METŲ: STEBINT AUGALŲ ĮVAIROVĖS POKYČIUS SENOSE KAPINĖSE

BOTANICAL SURVEY

Ar lankotės kapinėse? Kodėl ten keliaujate? Ar esate stebėtojai, svečiai, ar šeimininkai? Kapinės dažniausiai tiriamos kaip kultūrinis, socialinis konstruktas. Kitų konfesijų laidojimo vietos atrodo egzotiškos ir svetimos, bet einant laikui, nebesuprantame ir savos kultūros paminkluose ir jų tvorelėse pavaizduotų simbolių, negalime paaiškinti sodinamų augalų pasirinkimo. Koks jausmas aplanko kapinėse? Ar jis keičiasi einant metams? O kaip pasikeičia pačios kapinės jei jas aktyviai tvarkančių žmonių nėra? Ar kapinėse galima lankytis ir stebėti jų gyvybę ir įvairovę? Kas nutiktų, jei senąsias kapines bandytume pamatyti ne kaip liūdesio ir praeities simbolius, bet kaip transformacijos, persikūnijimo ir galiausiai atgimimo simbolius? Gali būti, kad rasite ne liūdesį, o didelę biologinę įvairovę. Ten, žemėje, nepaliaujamai veikia mikrobiomas – ištisos mikroorganizmų visatos – ir tai, kas buvo kūnas ir kraujas, vėl virsta medžiagomis, kurios gali būti panaudotos naujos gyvybės statyboms. Galbūt anglies ir azoto atomai iš dirvožemio maitina milžiniško klevo lapus ir jie todėl kiek kitaip žvilga. Tai žinutė, kurios negalime perskaityti.

📍Trakai

The Trakai Old Karaite cemetery, tracing its roots back to the mid-14th century, now stands as an undisturbed sanctuary (~1.6 ha). Through the passage of time, old cemeteries like this one, can evolve into intricate and delicate ecosystems, a shelter for versatile, sensitive creatures.

One of the most intriguing stories associated with this site revolves around the work of a botanist, a Karaite, Nadzieja Rojecka (1898-1986). She conducted a botanical survey of the cemetery between 1928 and 1930, noting its significance as a natural reserve in her paper.

Her work inspired us to conduct a brief botanical survey and explore the shifts that have occurred since then. What plants might we encounter 90 years later? What would it reveal about the habitat? How do the ecological, environmental facets of a cemetery intertwine with cultural and memorial narratives?

Nadzieja Rojecka's botanical survey, conducted as her final research paper at Stefan Batory University in Vilnius, is the first published study on the flora of old cemeteries in Lithuania.

Nadzieja Rojecka's student ID card. Source: Stefan Gąsiorowski, Mgr Nadzieja Rojecka ( 1898–1986 ), botanik i fitopatolog, Almanach Karaimski 10 (2021): 45–60 DOI: 10.33229/ak.2021.10.3

1934

Fragment of a paper Flora of the Trakai Old Karaite cemetery, by Nadzieja Rojecka

2024

Amaryllidaceae:

  • Narcissus poeticus (Poet's narcissus)

Apiaceae:

  • Cenolophium fischeri (Baltic parsley)

  • Heracleum sibiricum (Siberian hogweed)

  • Peucedanum oreoselinum (Mountain parsley)

Asteraceae:

  • Taraxacum officinale (Dandelion)

Asparagaceae:

  • Convallaria majalis (Lily of the valley)

  • Maianthemum bifolium (May lily)

  • Polygonatum multiflorum (Solomon's seal)

Brassicaceae:

  • Alliaria petiolata (Garlic mustard)

Boraginaceae:

  • Myosotis sp. (Forget me not)

Caryophyllaceae:

  • Cerastium arvense (Field mouse-ear)

  • Moehringia trinervia (Three-nerved sandwort)

Cornaceae:

  • Cornus sanguinea (European dogwood)

Cystopteridaceae:

  • Cystopteris fragilis (fragile fern)

Dryopteridaceae:

  • Dryopteris filix-mas (Male fern)

Equisetaceae:

  • Equisetum arvense (Field horsetail)

Ericaceae:

  • Vaccinium myrtillus (Bilberry)

Fabaceae:

  • Vicia sepium (Bush vetch)

Hylocomiaceae:

  • Hylocomium splendens (Stair-step moss)

  • Rhytidiadelphus squarrosus (Springy turf-moss)

Juncaceae:

  • Luzula pilosa (Hairy wood-rush)

Lamiaceae:

  • Ajuga reptans (Bugleweed)

  • Lamium album (White dead-nettle)

  • Thymus pulegioides (Broad-leaved thyme)

Melanthiaceae:

  • Paris quadrifolia (Herb Paris)

What we've met on 6th of May, 2024

Neckeraceae:

  • Homalia trichomanoides (Blunt Feather-moss)

Myrsinaceae:

  • Lysimachia nummularia (Creeping jenny)

Oleaceae:

  • Fraxinus excelsior (European ash)

Oxalidaceae:

  • Oxalis acetosella (Wood sorrel)

Papaveraceae:

  • Chelidonium majus (Greater celandine)

Plantaginaceae:

  • Veronica chamaedrys (Germander speedwell)

Poaceae:

  • Anthoxanthum odoratum (Sweet vernal grass)

  • Melica nutans (Mountain melick)

Primulaceae:

  • Primula veris (Cowslip)

Ranunculaceae:

  • Actaea spicata (Baneberry)

  • Anemonoides sylvestris (Snowdrop anemone)

  • Hepatica nobilis (Liverwort)

  • Ranunculus acris (Meadow buttercup)

Rosaceae:

  • Alchemilla sp. (Lady's-mantle)

  • Crataegus sp. (Hawthorn)

  • Fragaria vesca (Wild strawberry)

  • Geum rivale (Water avens)

  • Prunus padus (Bird cherry)

  • Rubus saxatilis (Stone bramble)

  • Sorbus aucuparia (Rowan)

Rubiaceae:

  • Galium sp. (Bedstraw)

Rhamnaceae:

  • Rhamnus cathartica (Common buckthorn)

Salicaceae:

  • Populus tremula (Aspen)

Sapindaceae:

  • Acer platanoides (Norway maple)

Urticaceae:

  • Urtica dioica (Common nettle)

Valerianaceae:

  • Valeriana officinalis (Valerian)

Violaceae:

  • Viola sp.

We've recently created a project on the iNaturalist website to document plant species observed at the cemetery. Anyone can join this exploration. We look forward to continuing our observations in the summer before mowing occurs.

What's next